مقدمه
قرآن کریم، ریسمان استوار و دستاویز محکمی است که خداوند به بندگانش هدیه داده است. در مکتب اسلام قرآن کریم بهترین و مطمئن‌ترین راه انس با حضرت حق تعریف شده است. و اوج این انس، علم ومعرفت و عمل به دستورات این ودیعه الهی و پیاده کردن آن در جامعه است. متأسفانه امروزه در بسیاری از جوامع بشری، انس با امور دینی از الفت با کلام وحی و کلام برگزیدگان الهی پیشی گرفته است.
این مسئله نیاز به بررسی راهکارهایی دارد تا فضای معنوی و تقویت انگیزه‌ی نفوس در جهت گرایش به مفاهیم والای الهی در متن زندگی روزمره پیاده شود.
مؤسسه نورالیقین برای رسیدن به این هدف، توسعه‌ی باورهای اعتقادی و مسائل علمی – فرهنگی و ارزش‌های اخلاقی را سرلوحه کار خویش قرار داده است تا جامعه‌ای ولایتمدار و منتظر، محقق شود.
مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت نورالیقین با نام مرکز آموزش تفسیر و علوم قرآنی با مدیریت سرکار خانم آل مرتضی(حسینی) در سال 1378 به طور رسمی به عرصه فعالیت‌های آموزشی – پژوهشی و فرهنگی گام نهاد. بخش برنامه ریزی و امور اداری این مؤسسه تحت نظارت مستقیم مدیر عامل، هیئت مدیره و توسط مدیریت‌های متعدد( قریب به 30 مدیریت مجزا) تدوین و اجرا می‌شود.
بخش آموزشی این مؤسسه، در دوشاخه عمومی و ویژه فعالیت میکند. آموزش ویژه مستقیماً با نظارت و تدریس مدیر عامل صورت می‌گیرد، آموزش عمومی نیز توسط اساتید مجرب و مربیان مؤسسه (قریب به 300 مربی و استاد در حدود 50 شعبه در سراسر استان قم) پیگیری می‌شود. لازم به ذکر است در این مؤسسه دوره‌های حفظ سه ساله و شش ساله کل قرآن کریم در مقاطع مختلف سنی برگزار می‌شود.
درباره مؤسسه
قبل از تأسیس
سرکار خانم مائده آل مرتضی(حسینی) قبل از تأسیس مؤسسه، مشغول تدریس علوم قرآنی، عقـاید، فقـه و اصـول در مقاطع عـالی حـوزه، مؤسسه های قرآنی، حوزه بنت الهدی (زیر مجموعه جامعهالمصطفی العالمیه) بودند.
انگیزه تأسیس مؤسسه
استاد آل مرتضی(حسینی) پس از مشاهده برخی آموزه‌های غلط در سطح اجتماع، جهت رشد و تعالی بانوان از طریق آموزش‌های دینی مذهبی با وجود مشغله‌های بسیار، رسالت سنگین ارشاد و هدایت عموم بانوان را سرلوحه فعالیت خود قرار دادند. ایشان با ادامه تحصیلات خویش به صورت غیر حضوری، به طور ویژه و شبانه روزی بیشتر اوقات خویش را در مؤسسه و شعب آن سپری می‌کنند. این بانوی متعهد در ابتدای راه به تنهایی و بدون هیچ پشتوانه و بودجه دولتی و مردمی نخستین شعبه این مؤسسه را در منطقه پانزده خرداد (شاه سید علی) تأسیس کردند. در این شعبه آموزش دروسی همچون چهل حدیث، احکام، روان خوانی، تجوید، مفاهیم قرآن و منتخب تفسیر نمونه با تعداد 30 قرآن‌پژوه آغاز شد.
این نکته قابل ذکر است که یک سال بعد از تأسیس کلاس‌ها برای جذب قرآن پژوهان به تفسیر قرآن و احکام، جوایز ارزشمندی از جمله سفر به مکّه، کربلا، سوریه و مشهد مقدس و جوایز مادی از جمله سکه، نیم سکه، ربع سکه معین شد. این امر سبب شد که بانوان به ویژه قشر جوان و دانشجو جذب تفسیر شیرین قرآن و احکام با بیان شیوای ایشان شوند. قابل توجه است که تمام هزینه‌های جوایز در آن ابتدا از اندوخته های ایشان و سپس از طریق وام، قرض و کمک‌های مردمی تأمین می‌شد.
مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت نورالیقین با نام مرکز آموزش تفسیر و علوم قرآنی با مدیریت سرکار خانم مائده آل مرتضی(حسینی) به همراه هیئت مدیره متعهد در سال 1378 (هـ.ش) مطابق با 1420 (هـ..ق) به طور رسمی به عرصه فعالیت‌های آموزشی- فرهنگی پا نهاد. در حالی که استاد گرامی از مدت‌ها قبل به تشکیل کلاس‌ها و اداره آنها اقدام کرده بودند.
صدور مجوز
1- پروانه فعالیت از استانداری در سال 1381
2- پروانه فعالیت از سازمان تبلیغات اسلامی در سال 1386
3- پروانه فعالیت از نیروی انتظامی در سال 1387
4- پروانه فعالیت از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال 1388
اهداف مؤسسه
اهداف این مؤسسه عبارتند از:
1-اعتقادی: تلاش برای تقویت بینش اسلامی در جامعه
2-علمی: تلاش برای توسعه علوم دینی در خانواده ها
3-عملی: آموزش بکارگیری بینش اسلامی در زندگی عملی خانواده ها
1- اعتقادی
این مؤسسه با هدف زمینه‌سازی ظهور حضرت بقیه‌الله الاعظم(عج) و بالا بردن بنیه علمی ـ اعتقادی بانوان در سطح استان قم، فعالیت میکند.
عقاید و اندیشه‌های بنیادی، پایه و اساس هر نظام ارزشی است که آگاهانه و نیمه آگاهانه در شکل‌گیری رفتار انسان‌ها اثر می‌گذارد.
«سَنُرِيهِمْ آيَاتِنَا فِي الْآفَاقِ وَفِي أَنْفُسِهِمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ ...؛ به زودى نشانههاى خود را در افق‌ها[ى گوناگون] و در دل هايشان بديشان خواهيم نمود، تا برايشان روشن شود كه او خود حق است ...».(1)
«قُل اِن کانَت اباؤُکُم وَ اَبناءَکُم وَ اِخوانُکُم وَ اَزواجُکُم وَ عَشیرَ تُکُم وَ اَموالٌ اقتَرَفتُمُوهاوَتِجارَةٌ تَخشَونَ کَسادَها وَ مَساکِنُ تَرضَونَها اَحَبَّ اِلَیکُم مِنَ اللّهِ وَ رَسولِهِ وَجَهادٍ فی سَبیلِهِ...؛ ]ای رسول ما[ بگو امت را که ای مردم اگر شما پدران و پسران و برادران و زنان و خویشاوندان خود را و اموالی که جمع آورده اید و مال التجاره‌ای که از کسادی آن بیمناکید و منازلی که به آن دل خوش کرده‌اید، بیش از خدا و رسول و جهاد در راه او دوست می‌دارید، منتظر باشید تا امر نافذ خدا جاری شود،...»(2)
2- علمی
اهتمام به سخن بزرگان در راستای ترویج علم و عمل به آن همواره مورد توجه خاص مسئولان در مؤسسه بوده است، پیامبر اکرم(ص) در این باره می‌فرمایند: «أَرْبَعَةُ تَلْزَمُ کُلَّ ذی حِجّیٍ و عَقلٍ مِنْ اُمَّتی ... إِسْتِماعُ الْعِلْمِ و حِفْظُهُ، وَ نَشْرُهُ وَالْعَمَلُ بِهِ؛ چهار چیز بر هر عاقل و خردمندی از امت من واجب است...گوش فرادادن به دانش و نگهداری آن و نشر آن و عمل به آن».(3)
اصلاح در جامعه به طور عملی و به دور از هرگونه شعار، با استناد به حدیث امام علی(ع) میسر است که می‌فرمایند: «ألْمُؤْمِنُ طبیبٌ دَوَّارِ بِطّبّهِ» در واقع مؤمن مانند طبیبی است که با طبش که همان علم و دانش است در جامعه حاضر می شود و در این راه با شتاب عمل می کند و مهم تر، اینکه منتظر کسی نمی ماند تا از او طلب کمک کند.
3- عملی
تشویق و ترغیب برای عمل به احکام دین و فریضه امر به معروف و نهی از منکر در زمره اهداف عملی قرار دارند.
الف) فقهی
تعلیم عقاید و احکام فقهی و فراگیری آموزه‌های دینی و رشد علمی بانوان با هدف کمک به زمینه سازی ظهور امام زمان(عج) با الهام از آیه: «... فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَلِيُنذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ؛ ...پس چرا از هر فرقه اى از آنان، دسته اى كوچ نمى كنند تا [دسته اى بمانند و] در دين آگاهى پيدا كنند و قوم خود را -وقتى به سوى آنان بازگشتند بيم دهند- باشد كه آنان [از كيفر الهى ]بترسند»(4) همواره مورد توجه می‌باشد.
ب) امر به معروف و نهی از منکر
این هدف عبارت است از اهمیت دادن به امر به معروف و نهی از منکر بر اساس شرایط و مراتب آن و عمل به آیه «ولْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَ أُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُون؛ بايد از ميان شما گروهى[مردم را]به نيكى دعوت كنند و به كار شايسته وادارند و از زشتى بازدارند و آنان همان رستگارانند». (5)
ج) فرهنگی
اهمیت به آگاهی بخشی و فرهنگ سازی در زمینه امور دینی
این استاد دلسوز و متعهد در سن 18 سالگی اولین کلاس تفسیر قرآن را تشکیل دادند؛ البته با توجه و اهمیت به حدیثی که از امام حسن عسگری(ع) که از رسول الله(ص) در یاری یتیمان اهل بیت ذکر شده است که فرموده‌اند: «أَشِدُّ منْ یُتْم الیتیم الّذین انْقَطعَ عَنْ اُمِّه و أبیهِ یُتْمِ یتیم انْقَطَعَ عَنْ إِمَامِــهِ و لا یَقْدِرُ عَلَی الوُصوُل إلیه وَ لا یدْری کَیْف حُکْمُ فیما یُبَتَلی بِه مِنْ شَرائِعَ دینِه أَلَا فَمَنْ کانَ مِنْ شیعَتَنا عالِّماً بِعلُومِنا و هذا الْجاهِلُ بِشَریعَتَنا الْمُنْقَطِعُ عَنْ مُشاهِدَتَنا یتیمٌ فی حَجْرِه ألا فَمَنْ هَداهُ و أَرْشَدُهُ و عَلَّمَهُ شَریعَتَنا کانَ مَعَنَا فیالرَّفیقِ الْاَعْلَی»(6)
«یتیمان آل محمد از یتیمی کسی که مادر و پدرش را از دست داده سخت‌تر، یتیمی کسی است که از امام خود بریده شده است و توان دسترسی به او را ندارد و حکم مسائل دینی مورد ابتلائش را نمی‌داند. بدانید که هرکس از شیعیان ما به علوم ما آگاه باشد، این شخص که به شریعت ما آگاه نیست و دسترسی به ما ندارد همچون یتیمی است که در دامان او، بدانید که هرکس او را هدایت و ارشاد کند و شریعت و احکام ما را به او بیاموزد در جمع بهشتیان برین با ما خواهد بود.»
اهمیت دادن به فضلیت بالای علم
احادیثی درباره فضیلت علم و عالم نقل شده است از جمله اینکه پیامبر(ص) می‌فرماید: «ألا إنّ اَلدُّنْیَا مَلْعونَةٌ مَلْعونٌ ما فیها إلّا ذکرَاللهِ و وَ مَاوَالَاهُ و عَالِماً او مُتَعلِماً؛ دنیا ملعون است و هرچه در آن است ملعون، مگر یاد خدا و آنچه مانند آن است و آنکه دانشمند است و آنکه دانش می‌آموزد».(7)
د) اخلاقی
اهمیت دادن به کسب علم برای خود و دیگران
«اَحبِب لِأَخیکَ المُسلِم ما تُحِبُّ لِنَفسکَ؛ برای برادر مؤمنت آنچه برای خودت دوست داری، بخواه. »(8)
این طرز فکر ایشان را برآن داشت تا فعالیت شبانه روزی خود را پی در پی ، با جدیت و با هدف ارشاد شیعیان اهل بیت(ع) و همراهی از آنها ادامه دهد.
ه) احیاء، ترویج و تقویت سنت های حسنه
این مؤسسه، افتخار داشته است تا با الگو پذیری و درس از اهل بیت عصمت و طهارت، سنت‌های حسنه‌ای را در جامعه احیاء نموده و تقویت و ترویج کند. قریب به 20 سال است که به این امر با هدف گسترش فرهنگ دینی اقدام شده است.
تفسیر قرآن در ماه مبارک رمضان
مؤسسه نورالیقین از سال 1378 با هدف احیاء، ترویج و تقویت سنت حسنه تفسیر قرآن کریم در ماه مبارک رمضان، با برنامه‌ای به صورت روزانه و شامل تفسیر ترتیبی و موضوعی یک جزء از قرآن کریم با تدریس سرکار خانم آل مرتضی(حسینی) (دو ساعت) همراه با یک ساعت ترتیل توسط قاریان مشهور نظر علاقه‌مندان و بانوان را به این مهم جلب کرده است. ابتدا بعضی از افراد به علت عدم آگاهی از تفسیر قرآن و تدبر و تفکر در آن، استقبال خوبی نکردند، امّا با فرهنگسازی و تلاش‌های بی‌وقفه و دلسوزانه خانم آل مرتضی(حسینی) و هیئت مدیره متعهد این سنت حسنه در سطح استان قم و حومه گسترش یافته است.
از سال 1388 این مراسم با شکوه با شرکت نزدیک به هزار نفر روزانه در سالن اجتماعات علیبن جعفر(ع) واقع در گلزار شهدا، همچنین حسینیه شهداء واقع در بلوار پانزده خرداد برگزار شده است. هر ساله پس از تدریس تفسیر در روزهای مبارک، جزوه ای نیز به علاقه مندان ارائه می‌شود که نفرات برتر پس از آزمون سراسری به صورت رایگان و 80 الی 100 نفر با پرداخت هزینه خویش، همراه با مدیر عامل و هیئت مدیره به سفر معنوی مشهد مقدس اعزام می‌شوند.
تدریس رایگان دروس عمومی و تخصصی
یکی از سنت‌های ارزشمند، تدریس دروس عمومی و تخصصی به طور رایگان به وسیله مدیر عامل، اساتید، مربیان و مسئولان مؤسسه می‌باشد که همه این افراد با توجه به اجر معنوی و با اعتقاد قوی در راه تحصیل و تدریس علم قدم برداشته‌اند و بدون هیچ چشمداشتی، خالصانه خدمت و فعالیت می‌کنند. در ضمن تدریس عموم دانش پژوهان که بیش از 800 نفر می‌باشند تحت نظارت استاد آل مرتضی (حسینی) در شعب مؤسسه برگزار می‌شود . همچنین آموزش دروس تخصصی ویژه مربیان و اساتید موسسه نیز با تدریس ایشان و دیگر اساتید در حوزه های مربوطه برگزار می‌شود.
برگزاری اعمال باشکوه عید غدیر
انحراف از خط ولایت با عدم توجه کافی به واقعه غدیر ایجاد شد.خوشبختانه در جمهوری اسلامی ایران به برکت انقلاب اسلامی این امر مورد توجه قرار گرفته است. موسسه نورالیقین نیز با برگزاری همایش غدیریه از سال 1378 تا کنون در ترویج فرهنگ علوی و حمایت از شیعیان گام برداشته است. به طوری که علاوه بر تکریم و تجلیل سادات اقدام به برگزاری اعمال ویژه این روز به خصوص اعمال عبادی آن و شرح و تفسیر خطبه غدیر و زیارت امیرالمؤمنین(ع) کرده است.لازم به ذکر است هر ساله این مراسم باشکوه در سالن‌های گلزار شهدا، حسینیه شهدا، شبستان نجمه خاتون حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) و ... برگزار شده است.
نکته: یادآوری می‌شود این مراسم باشکوه از ده نفر شروع شده است و در سالهای اخیر به نزدیک به 2000 نفر (دوهزار‌نفر) افزایش پیدا کرده است.
همچنین سادات بسیاری در این روز بزرگ، ویژه برنامه‌های خانگی خود را برای شرکت در این مراسم با شکوه به تعویق می‌اندازند و همراه دیگر عزیزان به اعمال ارزشمند این روز میپردازند.
تلفیق بین دروس حوزوی و علوم قرآنی
منظور از این تلفیق، اضافه کردن آموزش اصطلاحات فقهی،اصولی،فلسفی،منطقی و بلاغی به مطالب تفسیر علوم قرآنی می باشد.
همچنین اضافه نمودن مطالبی از علوم مرتبط روز از جمله آیات جنین، آیات نجوم، روان‌شناسی، پزشکی و ... سنت حسنه‌ای است که برای تشویق و جذب جوانان به ویژه برای دانشجویان فوق‌العاده مؤثر است.
برگزاری جشن‌های اعیاد ماه ربیع الاول در راستای رفع شبهات
مؤسسه نورالیقین در برگزاری مراسم اعیاد اهل بیت(ع) متفاوت رفتار میکند. به خصوص در جشن‌های ربیع الاول به جای رفتارهای غلط بانوان، برنامه‌های مفید و متنوع همچون سخنرانی بزرگان، مسابقه، تواشیح، سرود و مولودی خوانی و تقدیم جوایز را برگزار میکند و با ایجاد فضایی شاد از هرگونه رفتار ناپسند و تفرقه‌آمیز پرهیز میکند و فرهنگ اسلامی را به‌طور شایسته و طبق فرمایشات رهبر معظم انقلاب با تأکید بر وحدت مسلمین، تجلی می‌بخشد.
نحوه تامین امور مالی موسسه
موسسه نورالیقین موسسه ای مردم نهاد است که با دیدی جهتدی و ولایی و زیر پرچم ولایت مقام معظم رهبری(مد ظله العالی) و علمای عظام(حفظهم الله)، اهداف اتحاد و همدلی مومنان و تقویت بنیه اعتقادی و دینی بانوان جامه را دنبال می کند تا بدین وسیله گامی در راستای تحقق جامه منتظر بردارد.
1- دریافت شهریه
قرآن پژوهانی که استطاعت مالی دارند در قبال آموزش هشت درس تخصصی و عمومی 10 الی 20 هزار تومان ماهیانه پرداخت می کنند.(افرادی که استطاعت مالی ندارند از پرداخت شهریه معاف هستند.)
مجموع دریافتی از شعبات به شرخ زیر:
ماهیانه...................10 الی 12 میلیون تومان
سالیانه...................100 الی 120 میلیون تومان
2- فعالیت جهادی در راه قرآن و عترت
قریب به 300 استاد، مربی و مسوول بدون چشمداشت و فی سبیل الله در این موسسه مشغول فعالیت هستند.
در کنار مدیر مسوول که روزانه 8 ساعت مشغول فعالیت در موسسه هستند، قریب به 50 نفر در داخل موسسه روزانه به مدت 4 ساعت امور اداری و اجرایی موسسه را به عهده دارند.
ما مسوولان موسسه نورالیقین حقوق خودمان را به مردم هدیه می دهیم تا برنامه های موسسه و تامین جوایز به نحو احسن صورت گیرد.
3- نکته ها
- لازم به ذکر است این موسسه از طرف هیچ ارگان یا نهادی حمایت مالی نمی شود.
- هزینه های موسسه سالانه حدود 120/000/000 تومان از شهریه دریافتی لز قرآن پژوهان، معادل ماهیانه 10/000/000 تومان تامین می شود.
- با توجه به احداث ساختمان در سالهای 90 الی 94، تامین هزینه ها در این سالها، لاوه بر مبلغ دریافتی از قرآن پژوهان از طریق ارگانهای دولتی، غیر دولتی(نهاد مقام معظم رهبری(مد ظله العالی)، اداره کل ارشاد اسلامی، دارالقرآن الکریم قم، دارالقرآن الکریم تهران و مرکز توسعه و ترویج فعایتها با وساطت آقای لاریجانی، اداره اوقاف و ...) و کمک های مردمی صورت گرفته است.
- کلیه مبلغ به تومان می باشد.
1. فصلت، 53.
2. توبه، 24.
.3 تحف العفول- ص 57.
4. توبه ،122
5. آل عمران،110.
6. میزان الحکمة، جلد13.
7. نهج الفصاحه،1603.
8. مؤمن کیست؟ وظیفه اش چیست؟ ترجمه المؤمن، باب حق المؤمن علی اخیه.
وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ
